Chè kho đường đỏ

Cô đồng nghiệp mang lên văn phòng một hộp gồm toàn những thanh nâu nâu mời "mọi người ăn thử đặc sản làng em". Hóa ra là chè kho đường đỏ, rắc thêm ít hạt lò ho giã nhỏ, ăn thơm ngậy, béo ngọt. 

Thường ngày Tết, người Hà Nội cũng hay làm món chè kho đãi khách. Những đĩa chè vàng mịn, ngọt bùi, rắc ít vừng lên trên, chiêu thêm cùng nước chè xanh hơi chát ngon tuyệt. Nhưng món chè kho đường đỏ này ngọt đậm hơn và có mùi vị lạ hơn, hơi nồng như gừng nhưng lại lật sật vài hạt giòn như lạc. Chắc vị lạ đó là do hạt lò ho này tạo nên.

Nguyên tắc làm cũng đơn giản, giống như chè kho ở Hà Nội. Đậu đãi sạch vỏ, để ráo, cho vào đồ chín, rồi giã cho nhuyễn. Cho đường phên (giống như đường làm nhân bánh trôi) cho vào canh nhỏ lửa, đến khi nhỏ giọt đường vào bát nước lạnh mà co tròn thì cho đỗ giã nhuyễn vào. Nhưng có một bí quyết nhỏ mà các bà mẹ thường dạy con gái rằng, hạt đường trong bát nước lạnh đó phải tròn căng, cầm ra ráo tay, cắn đến "cắc" một cái thì mới là lúc tra đậu. Tra non, hay tra già một tý là cũng ảnh hưởng tới chất lượng của cả nồi chè.

Nên dùng nồi gang đáy dày, đảo đỗ đều, để lửa nhỏ. Thường thì phải nhờ đàn ông trong nhà khỏe tay đảo hộ, bởi đỗ quyện đường rất nặng, mà quấy không đều tay là bén nồi. Khi thấy đỗ đường quyện thơm, nắm được thành từng viên nhỏ ráo tay thì đổ ra mâm dàn đều. Hạt lò ho nướng lên, lấy hạt giã nhỏ, rắc vào mâm chè kho. Để nguội rồi xắt thành miếng, đãi khách.

Cả làng Khả Phong, Kim Bảng, Hà Nam, cứ đến Tết là nhà ai cũng nấu. Và hình như cả huyện Kim Bảng có mỗi làng Khả Phong có món truyền thống này. Vì thế chắc cũng khó mà tìm mua, muốn ăn, chắc thử làm cũng không khó lắm nhỉ.